Wybór szkoły podstawowej w Holandii: od czego zacząć

W Holandii dzieci mają prawo do edukacji, a na rodzicach ciąży obowiązek prawny, by im ją zapewnić, zapisując swoje pociechy do szkoły i dbając o to, by regularnie brały udział w zajęciach. Kraj pochodzenia czy kwestia obywatelstwa nie mają żadnego znaczenia, jeśli chodzi o edukację. Każde dziecko, którego pobyt w kraju został zarejestrowany, powinno iść do szkoły. To, jaka konkretnie będzie to placówka (publiczna, prywatna, o profilu językowym itp.), zależy już wyłącznie od rodziców.

Basisschool, czyli odpowiednik naszej szkoły podstawowej, składa się z 8 grup, do których uczęszczają dzieci w wieku od 4 do 13 lat.

Grupa pierwsza i druga to prawie to samo, co nasze przedszkole. Dzieci uczą się tam głównie przez zabawę i przygotowują się do nauki podstaw czytania, pisania i liczenia, co nastąpi, gdy trafią do grupy 3 – odpowiednika klasy pierwszej szkoły podstawowej.

Edukacja w basisschool kończy się na naszej klasie szóstej (dziecko ma wtedy 12–13 lat). Kolejnym etapem jest tzw. middelbare school – bliskie niegdysiejszym gimnazjom, jednak idący już bardziej w stronę szkoły średniej i wyboru dalszej, konkretnej ścieżki zawodowej.

Holendrzy zdają sobie sprawę z tego, jak ważna jest nauka języka w nowym kraju. Pozwala to dziecku na szybszą asymilację i łatwiejsze radzenie sobie z ogromną zmianą w życiu, jaką jest przeprowadzka do nowego kraju. W samym Amsterdamie co roku edukację bez znajomości języka niderlandzkiego rozpoczyna około 300 dzieci. Stworzone zostały specjalne programy mające pomóc im jak najszybciej i najlepiej opanować nowy język, aby wraz z innymi uczniami mogły otrzymać odpowiednią i pełną edukację. Pieczę nad kursami dla nowoprzybyłych sprawują gminy i do nich należy się udać, aby otrzymać informację, do jakiej szkoły trafiło nasze dziecko

Pociechy, które nie znają jeszcze niderlandzkiego, w zależności od wieku przydzielane są do specjalnych klas z intensywnymi kursami językowymi. Może zdarzyć się, że zajęcia odbywają się w innej szkole niż ta, do której docelowo trafi uczeń po ukończeniu kursu.

Aby oszczędzić dziecku kolejnej zmiany otoczenia, rodzice mogą zadbać o zapisanie go do placówki oferującej edukację przygotowującą do nauki z językiem, a także, po opanowaniu jego podstaw, prowadzącej standardowe zajęcia szkolne.

Jeśli uczeń potrafi już porozumiewać się po niderlandzku, możliwa jest także edukacja łączona – dziecko uczęszcza na zwykłe lekcje, a po ich zakończeniu bierze udział w kursie językowym. Im młodsze dziecko zaczyna naukę języka, tym łatwiejsze będzie dla niego przyswojenie nowych zasad.

Dziecko mieszkające w Holandii jest otoczone językiem niderlandzkim. Porozumiewają się nim dorośli, słyszy go, oglądając telewizję czy włączając radio. Bardzo szybko podłapuje nowe słowa podczas zabawy z innymi dziećmi. Nawet jeśli rodzice nie znają języka danego kraju i w domu wszyscy mówią w języku ojczystym, dla najmłodszych nie będzie stanowiło to przeszkody w nauce niderlandzkiego.

Należy jednak zwrócić uwagę na to, w jaki sposób dziecko przyswaja nowe słowa i zwroty. Zawierając znajomości z innymi dziećmi, których rodzice także przyjechali z zagranicy, bardzo łatwo może dojść do sytuacji, kiedy zamiast porozumiewać się za pomocą standardowego, oficjalnego języka, stworzą one jego własną odmianę, będącą mieszanką zawierającą mowę ojczystą (jedną lub więcej). Dlatego właśnie tak ważna jest rola szkoły, kursów i odpowiedniej opieki dydaktycznej. W skrajnych przypadkach, mimo poznania podstaw niderlandzkiego, uczeń może mieć trudności z przerabianiem materiałów podczas lekcji, ponieważ język, którym się posługuje, przyjął formę ulicznego slangu.

W Holandii rodzic może wybierać między różnymi formami szkół, do których chciałby posłać swoje dziecko. Na oficjalnej rządowej stronie rijskoverheid.nl odnaleźć można następujące podziały:

Większość rodziców pragnie, aby ich dzieci potrafiły płynnie mówić w przynajmniej dwóch językach: polskim i niderlandzkim. W przyszłości może im to ułatwić znalezienie pracy lub pozwolić na zdanie państwowych egzaminów i zostanie np. tłumaczem przysięgłym. Niestety porozumiewanie się w domu w języku polskim nie zawsze wystarczy dziecku, aby płynnie opanować język ojczysty. Rodzice często nie zdają sobie sprawy z tego, jak ograniczony jest nasz słownik w życiu codziennym i jak ważną rolę w edukacji najmłodszych spełniają nauczyciele.

Na szczęście w Holandii znalezienie szkoły oferującej zajęcia w języku polskim to nie problem. Społeczność Polaków za granicą jest tak duża i silna, że spokojnie można wysłać dziecko do szkoły prowadzącej lekcje w naszym ojczystym języku – odbywają się one zazwyczaj w weekendy. Jeśli będziemy mieli pytania o to, w jaki sposób powinniśmy edukować nasze dziecko w nowym kraju, zawsze możemy zwrócić się z pytaniem do Ośrodka Rozwoju Polskiej Edukacji za Granicą (ORPEG).

Polskie placówki oferujące naukę języka ojczystego można znaleźć w każdym większym holenderskim mieście:
– Polska Szkoła  w Hadze;
– Fundacja Polskie Centrum Edukacji i Kultury Lokomotywa w Amsterdamie;
– Rzymskokatolicka Parafia Polska pw. Św. Jana Pawła II w Rotterdamie;
– Polska Szkoła im. Kornela Makuszyńskiego w Bredzie;
– Polska Szkoła im. Marquerite Brouwer w Utrechcie;
– Polska Szkoła w Eindhoven;
– Polska Szkoła w Groningen;
– Polska Szkoła Nijmegen – Arnhem im. Ireny Kwiatkowskiej i inne.

Źródła: ouders.nl; iamexpat.nl; onderwijsconsument.nl